Լրագրող: Բարի երեկո: Խոսքի իրավունքն է եթերում, եւ այս անգամ ոչ 4-րդ ստուդիայից, այլ Հայաստանի Հանրապետության Արտաքին Գործերի Նախարարությունից: Մենք հյուրընկալվել ենք այստեղ եւ զրուցելու ենք Հայաստանի Հանրապետության Արտաքին Գործերի Նախարար պրն. Նալբանդյանի հետ:
-Բարեւ Ձեզ, պրն. նախարար:
Նախարար: Բարեւ Ձեզ:
Լրագրող: Շնորհակալություն, որ ընդունել եք մեզ այստեղ:
Նախարար: Բարի եկաք:
Լրագրող: Առաջին հարցս Ձեզ: Արտգործնախարարի պաշտոնում առաջին պաշտոնական այցը կայացավ Ֆրանսիա, եթե ամփոփելու լինեք այն, ի՞նչ կառանձնացնեք կամ կարձանագրեք եւ միանգամից մեր երկրորդ հարցը այս այցի շրջանակներում: Դուք մասնակցեցիք Եվրախորհրդի նախարարների 118- րդ նստաշրջանին եւ կայացավ նաեւ Ձեր առաջին հանդիպումը Ձեր ադրբեջանցի պաշտոնակցի հետ, եւ կուզենայի նաեւ իմանալ Ձեր տպավորությունը այդ հանդիպումից:
Նախարար: Նախ եւ առաջ ես ասեմ, իհարկե, որ ես պատիվ եմ ունեցել մոտ 10 տարի ներկայացնել Հայաստանը Ֆրանսիայում, եւ միգուցե դրանով էր պայմանավորված, որ առաջին այցելությունը հենց Ֆրանսիա եղավ: Ֆրանսիայում հանդիպումներ եղան արտաքին գործերի նախարար Կուշների, Սենատի նախագահ Պոնսելեյի հետ, մի շարք այլ պաշտոնյաների հետ, որոնց ընթացքում մեկ անգամ եւս հաստատվեց երկու երկրների միջեւ հարաբերութունների բարձր մակարդակը եւ երկկողմ ցանկությունը առավել զարգացնել, խորացնել, ամրապնդել մեր բարեկամությունը, համագործակցությունը տարբեր ոլորտներում: Մեկ օր անց, ես գտնվում էի Ստրասբուրգում եւ, ճիշտ եք, այնտեղ Եվրախորհրդի նախարարական կոմիտեի, ուրեմն, 118-րդ նստաշրջանն էր, որի ընթացքում նաեւ մի շարք հանդիպումներ կայացան Եվրախորհրդի կառույցների ղեկավարներիի հետ. Եվրախորհրդի գլխավոր քարտուղար, Եվրախորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահի հետ, Ագոյի խմբի հետ, նաեւ մարդու իրավունքների հանձնակատարի հետ, Եվրոպական մարդու իրավունքների դատարանի նախագահի հետ, նաեւ ԵԱՀԿ-ի գլխավոր քարտուղարի հետ, ինչպես բազմաթիվ այլ հանդիպումներ մի շարք երկրների արտգործնախարարների հետ եւ կարեւոր հանդիպում կայացավ նաեւ իմ Ադրբեջանի գործընկերոջ հետ, պրն. Մամեդյարովի հետ, որը ես կարող եմ գնահատել, ընդհանուր առմամբ, կառուցողական, որովհետեւ այդ հանդիպման ընթացքում պայմանավորվածություն ձեռք բերվեց հանդիպում կազմակերպել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի նախարարների միջեւ, որը կայանալու է հունիսի 7-ին Սանկտ-Պետերբուրգում: Եւ նաեւ պետք է նշեմ, որ երկու արտաքին գործերի նախարարները` թե' Հայաստանի, թե' Ադրբեջանի, ելույթ ունեցան, նախարարական նստաշրջանի ընթացքում, եւ այս անգամ Ադրբեջանի արտգործնախարարի ելույթը բավական հանդարտ բնույթ էր կրում: Բայց տարօրինակ մի բան պատահեց. 5 օր անց Ադրբեջանի արտգործնախարարարը, վերադառնալով Բաքու, Ստրասբուրգ ուղարկեց իր ելույթի մի նոր տեքստ, որը դժվար է գնահատել որպես կառուցողական: Ես որոշեցի չպատասխանել այս գործելաոճին, որովհետեւ հենց այս գործելաոճի պատճառով է նաեւ, որ այսքան երկար տարիներ մենք չենք կարողանում հասնել Ղարաբաղի հիմնախնդրի խաղաղ լուծմանը: Հուսով եմ, որ հանդիպումը, որ կայանալու է երկու նախագահների միջեւ Սանկտ Պետերբուրգում դրական արդյունքներ կտա եւ հնարավորություն կունենանք շարունակելու բանակցային գործընթացը:
Լրագրող: Պրն. նախարար, փոխարտգործնախարար Ազիմովը հայտնի է իր կոշտ հայտարարություններով բանակցային գործընթացի վերաբերյալ, սակայն վերջերս նրա վերջին հայտարարությունը մոտավորապես այսպիսի բովանդակություն ուներ, ըստ որի պատրաստ է շարունակել բանակցային գործընթացը: Ձեր մեկնաբանությունը այս հարցի կապակցությամբ:

Նախարար: Ծանոթ եմ այդ հայտարարությունների հետ, պատրաստ են շարունակել, բայց մի տարօրինակ ձ—ով, որովհետեվ ինչ-որ նախապայմաններ էին պարունակվում այդ հայտարության մեջ, որոնցից մի քանիսը համապատասխանում էին այն դրույթներին, որոնք Ադրբեջանի կողմից առաջարկված ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի բանաձեւում էին գտնվում, հենց այն բանաձեւը, որի դեմ էին քվեարկել Մինսկի խմբի համանախագահները: Եվ կարծում եմ մեկնաբանության կարիք չեն պահանջում Ազիմովի հայտարարության մյուս դրույթները: Չեմ կարծում, որ մենք կարիք ունենք Հայաստանում ունենալ մեր Ազիմովին, որովհետ— մենք խոսում ենք մեկ լեզվով, որովհետ— մենք լուրջ ենք տրամադրված — ցանկանում ենք իսկապես, որ այդ բանակցությունները բերեն հիմնախնդրի լուծմանը:
Լրագրող. Ակնհայտ է, որ հակահայկական հիստերիան Ադրբեջանում նոր դրսեւորումներ եւ լայն թափ է ստանում, գուցե մի քիչ չափազանցված լինեն այդ արտահայտություններս, բայց թույլ տվեք այսպես արտահայտվել, ինչո՞վ եք պայմանավորում դա:
Գիտեք որեւէ հակամրտություն որեւէ կոնֆլիկտ անհնար է լուծել, եթե շարունակվում է քարոզչությունը մեկը մյուսի դեմ: Եւ իհարկե այդ քարոզչությունը ժամանակ առ ժամանակ ստանում է այնսպիսի դրսեւորումներ որ բերում է շատ տարօրինակ արդյունքների, վերջերս, գիտեք, հանրային կարծիքի հարցումներ էին արվել Ադրբեջանում, որոնց արդյունքները տպագրվել էին: 82 տոկոսը ադրբեջանցիների բացասական կարծիք ունի Մինսկի խմբի համանախագահների գործունեության վերաբերյալ: Մենք չենք կարող մեկ կողմից հրավիրել միջնորդության լուրջ երկրներ` Միացյալ Նահանգները, Ռուսաստանը, Ֆրանսիան, խնդրել որ իրենք աջակցեն բանակցային գործընթացին եւ միեւնույն ժամանակ ամեն օր քննադատել միջնոորդներին, համանխագահներին: Այստեղ անձների մասին խոսքը չի գնում, խոսքը գնում է, որ քննադատվում են միջնորդ երկրները, եւ իհարկե դրա արդյունքում 82 տոկոսը դեմ են Մինսկի խմբի միջնորդությանը: Նույն այդ հարցումների մեջ ադրբեջանցիների 29 տոկոսը գտնում է, որ հնարավոր է ռազմական լուծում Ղարաբաղի հիմնախնդրին: Դա բավական վտանգավոր թիվ է: Չնայած Բաքվում հարց էին տալիս, թե ինչու՞ ենք մենք այսքան խաղաղասեր, «պացիֆիստ», ինչու՞ միայն 29 տոկոսն է ռազմական լուծման կողմնակից: Չեմ կարծում, որ այսօր որեւէ երկրում 29 տոկոսը բնակչության կարող է արտահայտվել պատերազմին կողմ: Բայց դա թշնամանքի սերմանման օրեկան քարոզչության արդյունք է: Բանակցությունները ճիշտ ուղիով շարունակելու համար հարկավոր է փոխվստահության համապատասխան մթնոլորտ ստեղծել եւ զերծ մնալ որեւէ տեսակի քայլերից, որոնք կարող են խոչընդոտել այդ գործընթացը, դժվարացնել արդյունքի հասնելը:
Լրագորող.Կուզեի նա— Ձեր կարծիքը իմանալ, պարոն Նալբանդյան, մի այսպիսի հարցի վերաբերյալ որ Բաքվում պատրաստվում են Եր—անի անունով փողոց կոչել թե իբր Եր—անը իրենց կառուցած քաղաքն է, իրենց հիմնած քաղաքն է — այլն, ի՞նչ եք կարծում այս հարցի վերաբերյալ:
Նախարար. Չեմ կարծում, խեղաթյուրելով պատմությունը կարելի է հարեւան երկրների միջեւ հարաբերությունները բարելավել կամ լուծել հարցերը, որոնք կան մեր միջեւ, բայց հույսով եմ, որ կգա մի օր, երբ կբացվեն ինչու չէ, Ադրբեջանի տարբեր քաղաքներում եւ ոչ միայն Բաքվում, թե Եր—անի փողոց, թե Գյումրիի փողոց: Ինչու չէ, Հայաստանի փողոց, եւ ինձ էլ կհրավիրեն այդ փողոցների բացմանը:

Լրագրող: Պարոն Նալբանդյան, ադրբեջանցիները նմանատիպ հնարնքներին կարծես մեծ տեղ են տալիս: Ադրբեջանցիներ ասելով, ի նկատի ունեմ ադրբեջանական պետությունը եւ կարծում եմ սա առաջին դեպք չի, վերջինն էլ չի: Ի՞նչ է սա, պարոն Նալբանդյան, իրական դիվանագիտության բացակայություն, թե տգիտության դրսեւորում...
Նախարար. Չէի տա այդպիսի գնահատականներ հարեւան երկրին, որի հետ մենք մտադիր ենք իսկապես բանակցությունները շարունակել եւ գտնել լուծումներ: Հայաստանը պատրաստ է շարունակել բանակցություրնները այն առաջարկների հիման վրա, որոնք արվել են համանախագահների կողմից Մադրիդում, եւ մենք գտնում ենք, որ այդ առաջարկները լուրջ հիմք են, որի վրա հիմնվելով, մենք կարող ենք գնալ դեպի լուծում: Եվ այդ ճանապարհով ենք մենք գնալու եւ փորձելու ենք ամեն ինչ անել, որպեսզի բանակցային գործընթացը շարունակվի եւ խաղաղություն բերի երկու երկրներին, երկու ժողովուրդներին, որովհետեւ մենք հարեւաններ ենք եւ պետք է ապրենք համերաշխության ու խաղաղության մեջ:

Լրագրող: Պրն նախարար, եւ վերջին հարցս: Սա ձեր առաջին հարցազրույցն էր այսպես ասած ծավալուն ֆորմատով, ինձ հետաքրքիր է, որքան հաճախ եք շփվելու զանգվածային լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների հետ:

Նախարար: Բավական հաճախ, այնքան հաճախ, որքան որ իմ ժամանակը ների:

Լրագրող: Շնորհակալ եմ հարցազրույցի համար: Հայկական երկրորդ 2 հեռուստաալիքի եթերում «Խոսքի իրավունքն» էր եւ մեր հյուրն էր ՀՀ ԱԳ նախարար պարոն Էդվարդ Նալբանդյանը: Կհանդիպենք: