Միքայել Զոլյան. Իմ հարցը վերաբերում է կորոնավիրուսի դեմ միջազգային պայքարին, բայց մինչ այդ ես՝ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի իմ գործընկերների անունից, ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել նաև դիվանագետներին, ովքեր վերջին օրերին արտակարգ իրավիճակում են աշխատել, որպեսզի օտար երկրներում հայտնված մեր քաղաքացիները կարողանան վերադառնալ տուն: Եվս մեկ անգամ շնորհակալություն եմ հայտնում առողջապահության ոլորտի մասնագետներին և մնացած բոլորին՝ չմոռանալով մեր դիվանագետներին:

Ես հասկանում եմ, որ համաճարակն ամբողջ աշխարհում է, այդ թվում ամենազարգացած պետություններում: Շատ պետություններ կան, որ մեզանից ավելի վատ վիճակում են: Այնուամենայնիվ, ի՞նչ է արվում՝ միավորելու համար պետությունների ջանքերը, հատկապես, որ մենք մի շարք ինտեգրացիոն, անվտանգային կազմակերպությունների անդամ ենք, ինչպես նաև կան պետություններ, որոնք արդեն  հաղթահարել են կորոնավիրուսի պիկը, օրինակ Չինաստանը, և այլ երկրների հետ կիսվում են թե՛ իրենց փորձով, թե՛ նաև ինչ-որ օգնություն են տրամադրում: Սրա վերաբերյալ ի՞նչ զարգացումներ կան, և իրավիճակի օբյեկտիվ գնահատականը. եթե այստեղից ակնկալիքներ չկան, իմանանք և հասկանանք, որ հույսը մեր ուժերի վրա պետք է դնենք:

Զոհրաբ Մնացականյան. Շատ շնորհակալ եմ հարցի համար, պարո՛ն Զոլյան: Ձեր հարցն իրապես այն ժամանակ է հնչում, երբ բավական դինամիկ զարգացումներ են տեղի ունենում: Այս առաջին փուլում արտաքին գերատեսչության աշխատանքը գրեթե ամբողջովին օպերատիվ էր. այսինքն՝ կային խնդիրներ, որոնք անմիջապես բխում էին և անմիջական լուծում պահանջում՝ կապված, առաջին հերթին, մեր քաղաքացիների հետ, և հիմնական ռեսուրսն ուղղված էր հենց այդ հարցերին:

Երկրորդը վերաբերում է այն պահանջների համակարգմանը, որոնք անհրաժեշտ են մեզ համար կորոնավիրուսի դեմ պայքարի համատեքստում: Մենք այժմ գտնվում ենք այն փուլում, երբ  փորձում ենք այդ ամենն ավելի համակարգված ձևով դիտարկել, թե որ երկրների, որ հատվածների և կազմակերպությունների հետ մենք կարող ենք աշխատել:

Կա առանձին խնդիրների լուծման ձև, և մենք մշտապես աշխատում ենք այդ հարցերի շուրջ առողջապահության նախարարության հետ, որն էլ անմիջապես իր ռեսուրսը օգտագործելով՝ աշխատում է իր գործընկերների հետ տարբեր երկրներում կամ կազմակերպություններում, կամ մասնավոր ընկերությունների հետ, որպեսզի անմիջական պահանջները  բավարարի:

Մեզ համար նաև շատ էական է տեսնել, թե  որքանով կարող ենք ավելի համակարգված ձևով դա անել: Այժմ գտնվում ենք այդ փուլում:

Եվ երրորդը, բնականաբար, անմիջապես արտաքին քաղաքականության հարցերն են, որոնք իրականում այսօր բավական քաոսային են, որովհետև բոլորի համար առաջին թիրախը կորոնավիրուսի դեմ իր երկրի սահմաններում պայքարելն է: Սա վերաբերում է բոլորին, այդ թվում և մեզ:

Այս երեք հատվածների մեջ ենք մենք ձևավորում մեր արտաքին քաղաքականությունը:

Ինչպես ասացի, ամենամեծ ռեսուրսը տրվեց հիմնականում քաղաքացիներին վերաբերող օպերատիվ աշխատանքներին, մյուս երկուսը նոր փուլի մեջ են:

Միքայել Զոլյան. Շնորհակալություն, նաև ուզում եմ կոչ անել, որ եթե պետք լինեն խորհրդարանական դիվանագիտության հնարավորությունները, դիմեք մեզ, եթե կարող ենք օգտակար լինել ինչ-որ բանով, մենք ևս կմասնակցենք: Մեր գործընկերներն այժմ իրականացնում են մի շարք աշխատանքներ, օգնության աջակցության առաջարկներ են գալիս: Եվ նաև այն դադարը, որ այսօր տեղի է ունենում միջազգային հարաբերություններում և ամբողջ աշխարհում, գուցե օգտագործենք ռազմավարական պլանավորման, ինքնահայեցողության և վերլուծություններ անելու համար:

Զոհրաբ Մնացականյան. Առաջին հերթին, շատ շնորհակալ եմ մեր դիվանագետներին ուղղված Ձեր խոսքերի համար: Ինչ վերաբերում է Ձեր բարձրացրած հարցին, դա այսօրվա աշխատանքի հենց երրորդ ուղղությունն է: Իրականում գաղափարները շատ են, շատ էական է գնահատման փուլը, թե ինչ զարգացումներ են տեղի ունենում, ինչպես է աշխարհն արձագանքում այս ամենին, և ինչպես ենք մենք դիրքավորվում այս ամենի մեջ: Սա երրորդ փուլն է, որտեղ մեր համագործակցությունը և երկխոսությունը շատ մեծ նշանակություն ունեն: Շնորհակալություն:

Անի Սամսոնյան: Հարգելի կառավարություն, ակնհայտ է, որ մենք այսօր խնդիր ունենք ոչ միան ՀՀ այն քաղաքացիների հետ կապված, ովքեր աշխատում և գործունեություն են ծավալում Հայաստանի Հանրապետությունում, այլ նաև գնում են արտագնա աշխատանքի, հատկապես Ռուսաստանի Դաշնություն: Քանի որ այս հարցը շատ է մտահոգում այն մարդկանց, ովքեր չեն հասցրել գնալ Ռուսաստանի Դաշնություն և հայտնվել են խնդրի առջև, իմ հարցն այսպիսին է. կա՞ն Ռուսաստանի Դաշնության հետ բանակցություններ առ այն, որ Հայաստանի Հանրապետության այդ քաղաքացիների համար սահմանը բաց լինի, հաշվի առնելով այն, որ մարտի 16-ից Ռուսաստանի Դաշնությունը սահմանները փակել է բոլորի համար: Շնորհակալություն:

Զոհրաբ Մնացականյան: Շնորհակալություն, տիկին Սամսոնյան: Այդ պահի դրությամբ մենք բոլորս ունենք այս արտակարգ իրավիճակը բոլոր տեղերում: Այսօրվա դրությամբ յուրաքանչյուր երկիր իր գնահատման հիման վրա տալիս է լուծումներ, ինչպես որ մենք ենք տալիս շրջանակային լուծումներ տարբեր առանձին վերցրած խնդիրների: Այդ համատեքստում, մենք ունենք իրավիճակ, երբ Ռուսաստանի Դաշնություն այլ քաղաքացիներ չեն կարող գնալ: Երեկ և այսօր եղան որոշումներ, որ որոշ բաներ են փոխվում տարանցման առումով: Ինչպես է այս զարգացումը ընթանալու՝ դժվարանում եմ ասել: Բայց այս պահի դրությամբ Հայաստանի, որևէ օտարերկրյա քաղաքացի չի կարող մեկնել Ռուսաստանի Դաշնություն: Սա այսօրվա իրավիճակն է, որ բխում է այս արտակարգ վիճակից, մի իրավիճակից, որ արտասովոր է և բնականոն կյանքին չի համապատասխանում: Մենք այսօրվա դրությամբ նման իրավիճակի հետ գործ ունենք: Վաղը ինչպես կլինի, մյուս շաբաթ, մյուս ամիս ինչպես կլինի՝ դեռ չեմ կարող ասել: Բայց, ինչպես ասում եմ, յուրաքանչյուր երկիր առնչվում է այս խնդրին և հանդես է գալիս անմիջական իր թիրախային և իրավիճակային լուծումներով: Այժմ ունենք սա, և մեր հորդորն է, ինչպես որ արել ենք բազմաթիվ անգամ, մեր բոլոր քաղաքացիներին, շատ ուշադիր լինել այս հարցերում, որովհետև կարող է դա առնչվել իրավիճակների, որոնք բնականոնից դուրս են, և կարող են խնդիրներ առաջացնել մեր քաղաքացիների համար: Մենք բնականաբար միշտ աջակցող ենք և հարցերին փորձում ենք տալ լուծումներ, բայց բարդությունների կարող են ստեղծվել, որոնք պետք է հաշվի առնել, և սթափ, ճիշտ գնահատել իրավիճակը:

Անի Սամսոնյան: Շնորհակալություն պատասխանի համար: Իհարկե ես հասկանում եմ, որ այո, այս իրավիճակում յուրաքանչյուր պետության ինքնիշխան իրավունքն է` որոշելու՝  ինչպես պետք է կանխարգելի համաճարակը: Բայց այս հարցը հնչեցնում եմ այն տրամաբանության շրջանակում, որ մենք ԵԱՏՄ միասնական տնտեսական տարածք ենք, և, բնականաբար, այս տարածքում նմանատիպ հարցերը պետք է ավելի շատ քննարկվեն և ավելի դյուրին լուծումներ ստանան, քան այն պետությունների հետ, ում հետ մենք միասնական տնտեսական տարածքում չենք: Այդ իսկ պատճառով, ինձ հետաքրքիր էր այն անորոշ իրավիճակը, որ մարդիկ չեն կարողանալու հատել սահմանը, որովհետև նրանք շտապում են աշխատանքի, որովհետև դա ևս սոցիալական խնդիր է, այդ անորոշությունը վերացնելու համար քայլեր ձեռնարկվում են, թե ոչ:

Զոհրաբ Մնացականյան: Փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն արդեն ասաց, որ այսօր եղել է ԵԱՏՄ անդամ պետությունների փոխվարչապետների մակարդակով վիդեոքննարկում, շարունակական են լինելու այս աշխատանքները ԵԱՏՄ շրջանակներում, և հավանաբար նաև այլ շրջանակներում, վստահ եմ, որ այլ շրջանակներն էլ կօգտագործվեն. կա նաև ԱՊՀ շրջանակը: Ինչ վերաբերում է ԵԱՏՄ շրջանակին, ելնելով նրանից, որ իրավիճակը շատ արագ զարգացող է և նոր է, քննարկումները նույնպես նոր են: Շատ շնորհակալ եմ հարցի համար, և, բնականաբար, վստահ եմ, որ սա այսպես թե այնպես լինելու է օրակարգային հարց բոլոր անդամ պետությունների համար: Շնորհակալություն: